Kaapstad vs Johannesburg

We staan in discotheek “The Waiting Room” ergens om de hoek van Long Street. Naast vijf van mijn NIZA collega’s is de met hout en hippe banken ingerichte club vol met nog hip en trendy mensen. De muziek is leuk (denk Audiobullies) en ook hier zijn de drankjes goed te betalen. “Het doet me een beetje denken aan Berlijn” zegt collega Marianne. Tja… en dan kunnen we het niet laten om een klein beetje jaloers te worden op de twee NIZA collega’s die hier in Kaapstad aan het werk zijn.

Toch lijken we allemaal de behoefte te hebben om Johannesburg te verdedigen. Bij mij begon dat al in het vliegtuig. Medelijden met de underdog? Of is het toch iets anders.

Terwijl ik met deze zelfde groep mensen op het strand van Camps Bay zit, kijkend naar een prachtige zonsondergang met voor mijn neus een glas rosé, denk ik aan ex-buurman Martijn die ooit in het nabijgelegen wijnstadje Stellenbosch studeerde. Niets, maar dan ook niets dan lyrisch kwam er over zijn lippen over de wijn, het eten, de mensen en de natuur. Ondergedompeld in de Kaapstad ‘vibe’ besef ik hoe gemakkelijk het is om volledig langs dat andere Zuid-Afrika heen te leven.
Twee dagen later zit ik in een natuurpark in de Kleine Karoo. Links van mij een indrukwekkend uitzicht op een ruig berglandschap met de ‘big five’ ergens verstopt tussen de begroeiing. Voor mij een zwembad. Achter mij Jaap, Nico en Marie, die met hun plat Limburgse tourguide over de safari praten waarvan ze net zijn teruggekeerd. (Ik moet steeds denken aan die aflevering van Absolutely Fabulous, waar Eddy en Patsy op vakantie zijn in Marrakech. Heeft iemand die gezien?) Dit is het Zuid Afrika wat sommige toeristen ervaren. Van wildpark naar wildpark om af te sluiten met een weekje mediterraanse kuststad in Kaapstad.

Om misverstanden te voorkomen: Ook ik hou van wijn, eten, mensen en natuur. En van giraffes en olifanten. Ik vind Kaapstad een fantastische stad. Maar ik ben bang dat ik me Johannesburg inmiddels al een beetje toe heb geëigend. Johannesburg lijkt in meerdere opzichten op Rotterdam. Door de afwezigheid van een historisch centrum (Het centrum is er wel, maar is voor een groot deel no-go area. Bovendien is het grootste deel van de stad überhaupt maar een paar decennia oud), door het ‘werkstad’ karakter en door de dubieuze eer van ’s lands meeste moorden. Ik ben heel erg blij met de afwezigheid van mannen in skinny jeans (In Kaapstad tieren ze welig). En qua veiligheid... de eerste persoon die ik in Kaapstad sprak was twee dagen daarvoor tijdens een beroving neergestoken, dus daar kun je ook geen peil op trekken.

Johannesburg is net als Rotterdam een complexe stad, die je niet hoeft te delen met grote drommen toeristen (noem mij maar hebberig)en de recente geschiedenis en hedendaagse issues krijg je hier regelmatig in het gezicht gesmeten. Zodat ik niet alleen de ruigheid van het Zuid-Afrikaanse landschap, maar ook de ruigheid van het 'leven in de grote stad' ontdek. Pas samen is dat voor mij het ‘echte’ Zuid-Afrika.

PS. Voor de critici: Ja. De vraag blijft uiteraard hoe ruig het leven in de upperclass suburbs van de grote stad is. Maar met een klein korreltje zout komt bovenstaande aardig in de richting van mijn beleving van Zuid-Afrika's belangrijkste steden.