Home Affairs

“Als ik nu mijn visum krijg, dan beloof ik plechtig dat ik nooit, maar dan ook nooit meer zal klagen over de ambtenarij in Nederland”. Deze gedachte spookte door mijn hoofd terwijl ik in de rij stond voor kamer 203 in het gebouw van Home Affairs, het kantoor waar de visums en verblijfsvergunningen voor Zuid-Afrika worden verstrekt.
Dertig dagen geleden had ik bij kamer 202 mijn papieren ingeleverd. Verklaring van goed gedrag, Thoraxfoto, inentingsbewijs voor gele koorts, bankafschrift, contract, vliegticket; de hele stapel was compleet en geheel in contrast met alle horrorverhalen die ik had gehoord over Home Affairs stond ik binnen twintig minuten weer buiten met het aanvraagbewijs voor mijn visum in mijn handen. Over dertig dagen moest ik terugkomen, dan kon ik het ophalen.

Mevrouw Sibanda, een plaats voor mij in de rij, lacht hartelijk. Ja, in kamer 202 zeggen ze altijd dat al je papieren kloppen. Pas bij het loket van kamer 203 vertellen ze je welke formulieren er nog missen, met het verzoek die te gaan halen en opnieuw in de rij aan te sluiten. De Somalische man naast mij, die in de rij zit om zijn werkvisum voor zijn nieuwe baan bij Nestlé te regelen, beaamt dat. “Ik zit hier al voor de derde dag op een rij, ik ben benieuwd waar ze me vandaag voor wegsturen.”

De moed zakt me in de schoenen. Vanmorgen om half tien sloot ik achteraan in een rij van zo’n tien mensen in het gangetje naar kamer 203. Om elf uur was ik nummer drie in die rij. Nieuwsgierig wat er ín kamer 203 gebeurde stak ik mijn hoofd om de hoek. Om erachter te komen dat zich daar binnen nog zes banken vol met wachtende mensen bevonden.

Na twee uur wachten ben ik heel blij dat ik eraan gedacht heb om voor de zekerheid wat noodrantsoenen in mijn tas te gooien. Gewapend met een zak pinda’s en rozijnen, een flesje water en een ‘You magazine’ (Voor werk! Echt!) kon ik er wel weer even tegen.

Na drie uur wachten besluit ik me bij mijn lotgenoten te voegen en net als hen lusteloos voor me uit te staren. Zo gauw je gaat nadenken over deze rij, en over de zeer aanwezige kans dat je aan het einde van de rij weer wordt teruggestuurd naar het begin, bestaat het risico dat je er krankzinnig van wordt. Blik op oneindig en gedachten op nul, dat is de manier om deze rij te overleven. Op de andere bankjes hebben mensen deze houding geperfectioneerd. Volkomen murw hangen ze met hun voorhoofd op het volgende bankje. De ogen starend naar de neuzen van hun schoenen. Iedere tien minuten – het gemiddelde tempo waarin iemand wordt geholpen – schuifelen ze een plaatsje vooruit op de bankjes. Ik probeer niet teveel na te denken over hoe vaak zij al in deze rij zullen hebben gezeten.

Na vier uur wachten zegt de Somalische man dat hij hoopt dat we voor drie uur aan de beurt zijn. Want om drie uur wordt iedereen die nog zit te wachten onverrichter zake naar huis gestuurd. Het is half twee en ik heb er alle vertrouwen in dat die twee mensen voor mij ruim voor die tijd nog wel geholpen worden. Tenzij ze ineens met lunchpauze gaan, grap ik tegen mevrouw Sibanda. “Ik ga weg”. Zegt de enige Home Affairs medewerkster achter de balie van kamer 203. Ze loopt inderdaad weg, om de komende veertig minuten niet meer terug te komen. Wel verschijnt er een pizzabezorger om lunch af te leveren. Ik en mijn grapjes ook.

Na vijf uur wachten – ook mijn voorhoofd komt al akelig dichtbij het volgende bankje – schrik ik uit mijn wachtstand – ik ben aan de beurt! Ik ben aan de beurt! De pizza heeft de Home Affairs medewerker blijkbaar superkrachten gegeven want het gaat plotseling heel snel. Ik overhandig mijn visumaanvraagbewijs aan de baliemedewerkster en dan komt ze terug met mijn berg papieren. O nee… Ik heb haar eerder vandaag met bergen papieren zien lopen en meestal betekende dat weinig goeds… “Wait there” zegt ze en ze wijst naar het gangetje waar ik vanmorgen ben begonnen. Op de gang zie ik mevrouw Sibanda, die lacht als ik aan kom lopen en feliciteert mij. Betekent dat…. Hoera! Mijn papieren klopten blijkbaar want ik sta nu in de rij om te wachten tot ik mijn visum in ontvangst kan nemen.

Na vijf en een half uur wachten gaat de achterdeur van kamer 203 open en komt er een man naar buiten met mijn paspoort. Met daarin mijn visum! Helaas wel maar tot eind Augustus. Meer konden ze er niet van maken.

Een bezoek aan Home Affairs is een ervaring die ik me lang zal heugen. En ik heb veel begrip gekregen voor de klaagzangen over de bureaucratie in Zuid Afrika. .Maar misschien moet ik tegen eind augustus maar een weekje naar het buitenland om zo bij de grens een nieuw toeristenvisum te bemachtigen. Waarschijnlijk kost een ritje naar Botswana minder tijd dan het inleveren van een formulier bij Home Affairs.