Heimwee

Twee weken lang zonder water, wassen, koken en toilet doorspoelen met water uit plastic flessen die door het hele huis stonden uitgestald. Een maand met vier andere mensen op een kamer slapen, waarvan één, een snurkende Italiaanse, in mijn bed. Een winter in een leegstaand kantoorpand, zonder verwarming maar mét een plastic douchecabine waarin standaard een pluk haren op een laagje schimmelend water ronddreef. In de loop der jaren heb ik genoeg ervaring met Spartaanse leefomstandigheden opgedaan om niet meer terug te deinzen voor een weekje primitief vakantievieren in het hoogland van Lesotho.

Gewapend met veel warme kleren en een tas vol wortels, crackers, nootjes en ander noodvoedsel stap ik vol goede moed op mijn pony, op weg naar the middle of nowhere.

Daar aangekomen gaat er echter iets mis. Als ik op de tweede dag afstap (-strompel) bij het verst gelegen dorpje kijk ik om me heen. Het uitzicht is misschien wel een van de mooiste die ik ooit heb gezien. Op de vijf hutten na is er in de wijde omtrek geen menselijke ingreep te bekennen. De lucht is stralend blauw. Voor mij staat een lief klein jongetje die na de eerste schrik een potje voetbal initieert, met een blokje ijzer als bal.

Het is prachtig, ongerept en overdonderend. En ik vind er niks aan. Verbaasd ga ik op het bankje voor mijn hut zitten. In theorie wil ik hier heel graag zijn. Maar in de praktijk schreeuwt alles in mij “heel leuk, dat middle of nowhere. Mogen we nu weer naar huis?”

En dan zijn de houten buitentoilet vol vliegen, de koude en stoffige vloer waarop ik slaap en het gebrekkige Engels van mijn tolk ineens geen avonturen meer. Het zijn redenen geworden voor een sip gezicht.

De volgende dag – wat beter uitgerust en in een warm zonnetje – vraag ik me af waarom ik deze plek gisteren zo vreselijk vond. Zou ik dan misschien hard op weg zijn een yuppie te worden?

En dan besef ik me plotseling hoe ver ik eigenlijk van huis ben. Een 12 uur lange vlucht, een busreis van 5 uur, een busreis van 2 uur, een rit met de minibus van 2,5 uur en twee dagen te paard. Wat doe ik in vredesnaam zó ver bij mijn familie en vrienden vandaan? Een beetje opgelucht haal ik adem. Niet de primitieve omstandigheden, maar die enorme afgelegenheid grepen me naar de keel.

Want niet alleen in tijd en kilometers is de afstand tussen deze wereld en ‘mijn’ wereld groot. Radio en kranten zijn hier niet of nauwelijks. Niemand kan mij vertellen hoe het verder is afgelopen met het gedwongen vertrek van president Mbeki. Sterker nog, niemand weet überhaupt van deze ontwikkeling.

Hoewel de nieuwsgierigheid van de mensen die ik ontmoet charmeert “Babeth, what colour are people from Russia? And what does Russia look like? I heard about them one time when I listened to the radio.” vind ik het moeilijk om echt aansluiting te vinden.

Terug in Johannesburg, na tussendoor een nacht in een hostel vol Zimbabwaanse vrouwen op zoek naar werk in hoofdstad Maseru, zit ik met tijdelijke huisgenoot Tanya voor de televisie. Zij licht me in over de laatste ontwikkelingen in de Zuid-Afrikaanse politiek en ik haal opgelucht adem. De leidingen zijn verstopt dus wassen moet nog steeds met een emmer. Maar ik voel me weer thuis. En met nog maar vier nachtjes slapen en één vlucht te gaan gluurt dat andere thuis ook om de hoek.